Naruszenie znaku towarowego – co robić?

Pamiętasz, jak ciężko pracowałeś_aś przy budowaniu rozpoznawalności swojej marki? Inwestowałeś_aś w logo, nazwę, kampanie marketingowe. Aż tu nagle… ktoś inny zaczyna używać Twojego znaku towarowego lub wprowadza podobne oznaczenie, które wprowadza konsumentów w błąd. Brzmi jak koszmar? Niestety, takie sytuacje zdarzają się częściej, niż myślisz. Co wtedy? Panika to naturalny odruch,  ale co rzeczywiście trzeba zrobić, gdy pojawi się do naruszenie znaku towarowego? W poniższym artykule wyjaśnię, jak działać w takiej sytuacji, aby skutecznie chronić swoją markę. Może się zdarzyć też tak, że otrzymałeś wezwanie do zaprzestania naruszania znaku towarowego, chociaż nie zrobiłeś tego intencjonalnie. Co robić? Zapraszam do lektury!

Co to jest znak towarowy?

Znak towarowy to coś więcej niż logo czy nazwa – to swoista wizytówka Twojej marki. Może nim być słowo, wyrażenie, symbol, grafika, a nawet kształt lub dźwięk, które służą do odróżniania Twoich produktów lub usług od konkurencji. Na przykład nazwa „Nike” i charakterystyczna „łyżwa” to znaki towarowe, które każdy rozpoznaje na pierwszy rzut oka. Kluczowe jest to, że znak towarowy identyfikuje źródło pochodzenia towaru i buduje jego rozpoznawalność wśród konsumentów. Kolejnym przykładem jest kultowy „łuk” McDonald’s czy charakterystyczna butelka Coca-Coli to znaki towarowe, które od razu kojarzymy z konkretną marką.

Rejestracja znaku towarowego (choć nieobowiązkowa, ale według mnie konieczna!), daje przedsiębiorcy potężne narzędzie prawne do ochrony swojej marki. W Polsce dokonuje się jej w Urzędzie Patentowym RP, a na poziomie europejskim – w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). To kluczowy krok, który daje właścicielowi prawo wyłączne do jego używania, dzięki temu można skutecznie egzekwować swoje prawa, jeśli ktoś naruszy znak towarowy.

A co dokładnie oznacza naruszenie? Mówiąc prościej, jest to każda sytuacja, w której ktoś wykorzystuje Twój znak lub coś do niego bardzo podobnego w sposób, który może wprowadzać w błąd konsumentów. Przykład? Zamiast „Coca-Cola” pojawia się „Coca-Kola” z niemal identycznym logo. Konsumenci, przekonani, że to ten sam produkt, nieświadomie sięgają w sklepie po podróbkę. 

Przeczytaj także: Rejestracja znaku towarowego w 2024 [DOFINANSOWANIE]

Naruszenie znaku towarowego – na czym polega?

Naruszenie znaku towarowego to każde działanie, które wprowadza konsumentów w błąd co do pochodzenia produktu lub usługi. Najczęściej polega na użyciu identycznego lub podobnego oznaczenia bez zgody właściciela znaku. Przykład? Klient, który chciał kupić popularne płatki Nestlé Kangus, przez pomyłkę sięga po „Neska Kanguś” – produkt łudząco podobny w nazwie i opakowaniu. Albo wybiera buty z czerwoną podeszwą myśląc, że pochodzą one od Louboutina.

Jak rozpoznać naruszenie znaku towarowego?

Do naruszenia znaku towarowego może dojść na wiele sposobów. Najczęściej spotykane sytuacje to:

1. Bezpośrednie kopiowanie – ktoś bez zgody właściciela znaku używa identycznego, np. umieszcza go na swoich produktach.
2. Stworzenie podobnego oznaczenia – różnice są na tyle subtelne, że przeciętny konsument może się pomylić. Przykładowo, gdy oba produkty mają zbliżone nazwy i szatę graficzną.
3. Nadużycie renomy – znak towarowy znanej marki jest wykorzystywany do promocji produktów, które nie mają z nią nic wspólnego. Przykład? Firma produkująca odzież używa nazwy podobnej do luksusowego domu mody, aby zwiększyć sprzedaż.

Każda z tych sytuacji nie tylko narusza prawa właściciela znaku, ale też może wpłynąć na jego reputację w oczach klientów.

Skutki naruszenia dla przedsiębiorcy

Naruszenie znaku towarowego niesie ze sobą szereg negatywnych konsekwencji. Oprócz oczywistej utraty zysków możesz również:

• Stracić kontrolę nad tym, jak Twoja marka jest postrzegana. Produkty naruszyciela mogą być gorszej jakości, co negatywnie odbije się na Twojej pozycji na rynku.
• Zostać zmuszonym do wycofania się z rynku w przypadku sporów prawnych – zwłaszcza jeśli nie zarejestrowałeś swojego znaku towarowego.

Jak bronić się przed naruszeniem znaku towarowego?

Jeśli podejrzewasz, że Twój znak towarowy został naruszony, oto kroki, które warto podjąć:

1. Zbierz dowody.

Przede wszystkim zbierz dowody na naruszenie – mogą to być zdjęcia, wydruki stron internetowych, faktury czy świadectwa osób trzecich. Udokumentowanie sprawy jest kluczowe, zwłaszcza jeśli planujesz skierować sprawę do sądu.

2. Sprawdź podstawy prawne

Jeśli Twój znak towarowy został zarejestrowany, Twoja sytuacja jest znacznie łatwiejsza. Możesz powołać się na przepisy Ustawy o prawie własności przemysłowej lub na regulacje unijne. W przypadku braku rejestracji możesz skorzystać z przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

3. Wezwanie do zaniechania naruszeń

Pierwszym krokiem często jest wysłanie przedsądowego wezwania do zaprzestania naruszeń. Taki dokument powinien zawierać szczegółowy opis tego, w jaki sposób doszło do naruszenia oraz żądanie zaprzestania tych działań. Takie dokumenty sporządzamy w kancelarii często ii w wielu przypadkach odnoszą one pozytywny skutek.

4. Skorzystaj z pomocy prawnika lub/i skieruj sprawę do sądu

Jeśli naruszyciel nie odpowiada na wezwanie, rozważ skierowanie sporu na drogę sądową. Przy tej okazji warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie własności intelektualnej, który pomoże Ci opracować strategię i – jeśli zajdzie potrzeba – przygotuje pozew.

5. Zabezpiecz swoje roszczenia

Możesz wnioskować o zabezpieczenie roszczenia, czyli np. czasowy zakaz używania Twojego znaku towarowego przez naruszyciela jeszcze przed rozstrzygnięciem sprawy w sądzie. To narzędzie pozwala m.in. wstrzymać sprzedaż produktów naruszających Twój znak towarowy jeszcze przed zakończeniem postępowania.

Przeczytaj także: Badanie czystości znaku towarowego – jak je przeprowadzić?

Jakie roszczenia przysługują właścicielowi znaku towarowego?

Przepisy przewidują kilka możliwości dochodzenia swoich praw. Właściciel znaku towarowego może żądać:

1. Zaniechania naruszeń – to podstawowe roszczenie, które ma na celu przerwanie działań naruszających Twoje prawa.
2. Wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści – jeśli naruszyciel osiągnął zysk dzięki wykorzystaniu Twojego znaku, masz do niego prawo.
3. Naprawienia szkody – możesz domagać się odszkodowania w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej za użycie znaku lub innego wynagrodzenia.
4. Zniszczenia towarów naruszających prawo – w przypadku poważnych naruszeń sąd może nakazać zniszczenie produktów oznaczonych Twoim znakiem towarowym.

Jak uniknąć problemów w przyszłości?

1. Rejestracja znaku towarowego: Choć w polskim prawie można dochodzić ochrony także dla niezarejestrowanych znaków, rejestracja daje mocniejsze podstawy prawne i większe możliwości ochrony.
2. Monitorowanie rynku: Regularnie sprawdzaj, czy ktoś nie używa Twojego znaku towarowego lub podobnych oznaczeń.

Co w sytuacji, kiedy otrzymasz wezwanie do zaprzestania naruszania znaku towarowego?

Zdarza się również tak, że naruszasz cudzy znak towarowy, chociaż w ogóle o tym nie wiesz. Dostajesz wezwanie, często z kancelarii prawnej z obcego Państwa do zaprzestania naruszeń i zapłaty odszkodowania. To sytuacje wzięte z życia przedsiębiorców, którzy są naszymi klientami. Co wtedy robić? Zgłoś się do nas lub do innej kancelarii specjalistycznej. W takich sytuacjach konieczna jest szczegółowa analiza, merytoryczna odpowiedź i zazwyczaj negocjacje. Niestety, ludzka kreatywność często jest inspirowana innymi utworami, nawet kiedy nie masz takiej świadomości. Dlatego tak bardzo rekomenduję badanie czystości znaku towarowego wtedy, kiedy dopiero Tworzysz logo, nazwę czy identyfikację wizualną dla swojej marki. Unikniesz w ten sposób sytuacji, w której nieumyślnie dokonasz naruszenia prawa z podobnego znaku towarowego osoby trzeciej.

Podsumowanie

Naruszenie znaku towarowego to poważne zagrożenie dla każdej marki. Nie tylko powoduje straty finansowe, ale także osłabia zaufanie klientów do produktów lub usług. Z doświadczenia wiem, że dla każdej firmy takie naruszenie może wydawać się końcem świata, ale odpowiednio podjęte kroki mogą uchronić przed poważnymi stratami. Rejestracja znaku, szybka reakcja na naruszenia i współpraca z doświadczonym prawnikiem to klucz do sukcesu. Pamiętaj – Twoja marka to Twoja wizytówka. Nie pozwól, aby ktoś z niej korzystał kosztem Twojego biznesu.

Potrzebujesz pomocy w ochronie znaku towarowego? Skontaktuj się ze mną– pomogę Ci ochronić Twoją markę i zapewnię kompleksowe wsparcie prawne!